Żywotność sprzęgła samochodowego teoretycznie powinna być całkiem spora, a mimo to właśnie ta część znajduje się na dość krótkiej liście najczęściej wymienianych podzespołów. Dlaczego tak się dzieje? Ile wynosi różnica pomiędzy teoretycznym a faktycznym czasem eksploatacji sprzęgła? Skąd ta różnica wynika? Na jakie koszty musi być gotowy kierowca pragnący wymienić sprzęgło w swoim aucie? W jaki sposób może je ograniczyć?
Teoretyczna i praktyczna żywotność sprzęgła samochodowego. Jak często i od czego to sprzęgło się psuje?
Różnica pomiędzy teoretyczną a praktyczną żywotnością części samochodowych jest zjawiskiem typowym dla wszystkich tych elementów, których trwałość zależy w głównej mierze od:
- stylu jazdy – inaczej zużywają się części w samochodach prowadzonych przez kierowców ostrożnych (nie mylić z jeżdżącymi według zasad ecodrivingu), a inaczej w autach będących własnością osób preferujących ostrą, agresywną jazdę;
- jakości zastosowanych części samochodowych – chodzi tu zarówno o części pierwszomontażowe, jak i ich zamienniki;
- ogólnej dbałości o stan techniczny pojazdu – w grę wchodzą tu przede wszystkim regularne przeglądy i wymiany zgodne z zalecaniami producenta (czasem też ekspertów).
Sprzęgło, zaraz obok zamachowego koła dwumasowego, jest wzorcowym przykładem podzespołu zależnego w najwyższym stopniu od każdego z wymienionych wyżej czynników. To one właśnie sprawiają, że teoretyczna (zakładana przez producenta) żywotność sprzęgła wynosi nawet 200 tys. km przebiegu, a praktyczna bywa 2, 3 lub nawet 4 razy krótsza. A największą rolę w tym skracaniu trwałości ma sam styl jazdy kierowcy. Agresywny styl jazdy lub też pewna niedbałość w operowaniu sprzęgłem sprawiają, że element ten nie jest w stanie dociągnąć bez wymiany nawet i do 50 tys. km przebiegu. Schemat ten widzimy wyraźnie u nas, w sklepie motoryzacyjnym iParts.pl, ponieważ mamy wśród naszych klientów sporą liczbę osób ceniących sobie jazdę dynamiczną i potrafiących wydobyć ze swoich aut wszystko to, co w nich najlepsze. Niestety, nierzadko dzieje się to kosztem żywotności sprzęgła.
Jakie są koszty wymiany zużytego sprzęgła? Na jakie wydatki powinni się nastawić kierowcy, którzy lubią sobie „poszaleć”?
Jeśli należycie do tych bardziej asertywnych kierowców i lubicie czuć moc oferowaną przez silnik swojego auta, zapewne chcielibyście wiedzieć, ile taka jazda może Was kosztować. W przypadku sprzęgła – bo o tym teraz mówimy – agresywny styl jazdy może sprawić, że zamiast wymieniać ten element najwyżej raz w ciągu całej eksploatacji samochodu, musicie być gotowi na wymianę 2-3 lub więcej razy. Ile obecnie za taką wymianę zapłacicie? Na to pytanie nie da się wprost odpowiedzieć. Zbyt wiele czynników będzie modyfikowało cenę końcową. Należałoby tu bowiem uwzględnić m.in.:
- markę i model samochodu – to naprawdę ma znaczenie, o sprzęgle do jakiego samochodu mówimy. Sprzęgła do samochodów luksusowych są zazwyczaj droższe niż sprzęgła do samochodów popularnych, a nawet wśród aut z tego samego segmentu różnice mogą sięgać ponad 100%;
- rodzaj sprzęgła – ten czynnik pojawia się znacznie rzadziej, ale nadal należy uwzględnić to, że np. sprzęgła jednotarczowe są zazwyczaj tańsze niż sprzęgła wielotarczowe, a sprzęgła wielotarczowe zaczęły pojawiać się ostatnio również w autach osobowych (nie tylko w ciężarówkach czy autobusach);
- markę i jakość części – to akurat nie może nikogo dziwić. Sprzęgła wykonane z wysokiej jakości materiałów i z dbałością o szczegóły zawsze będą droższe niż sprzęgła o niskiej jakości.
Gdybyśmy się mieli pokusić o podanie średniej ceny zestawu kompletnego sprzęgła – https://www.iparts.pl/czesci-samochodowe/sprzeglo-kompletne,100051.html – na iParts.pl, to zapewne byłoby to gdzie pomiędzy 500 a 1000 zł. Równie dobrze możecie być jednak szczęśliwymi posiadaczami tych aut, do których taki komplet kosztuje wyraźnie poniżej 500 zł. Do tego jednak – jeśli sami nie zajmujecie się mechaniką pojazdową na poważnie – musicie doliczyć koszty robocizny, czyli cenę usługi wymiany sprzęgła u mechanika. Tu również mamy do czynienia z pewnymi różnicami wynikającymi m.in. z renomy warsztatu czy z geografii (zwyczajowo ceny w jednych regionach i miastach Polski są wyższe niż w innych), co sprawia, że średnio za taką usługę zapłacimy drugie tyle, co za samo sprzęgło – od 500 do 1000 zł.
Po czym możecie poznać, że przyszedł czas na wymianę sprzęgła? Na jakie objawy powinniście zwracać uwagę?
Kierowca, w którego samochodzie sprzęgło zaczyna docierać do końca swych dni, może doświadczyć następujących zjawisk i problemów:
- układ zacznie się zasprzęglać przy minimalnym odpuszczeniu pedału sprzęgła – sprzęgło „bierze” bardzo nisko i bardzo szybko;
- układ zacznie się zasprzęglać dopiero przy maksymalnym odpuszczeniu sprzęgła – w tym przypadku z kolei sprzęgło „bierze” z trudem i dopiero bardzo wysoko;
- charakterystyczne, metaliczne dźwięki słyszalne podczas jazdy – dźwięk przypominający pracę wielkiej, drucianej ubijaczki to zwykle efekt uszkodzenia łożyska oporowego;
- brak możliwości wrzucenia niskich biegów – od trójki w górę nadal taka możliwość będzie istnieć.
Każdy z wymienionych wyżej objawów to dość czytelny, choć wcale niejednoznaczny znak, iż sprzęgło w Waszym aucie zaraz przestanie istnieć. Zanim jednak zabierzecie się za jego wymianę, upewnijcie się, że np. ten metaliczny dźwięk to faktycznie łożysko oporowe, a nie obijający się podczas jazdy tłumik.